Kiedyś jeden z moich nauczycieli medycyny powiedział, że zdrowie jest największym dobrem człowieka, a choroba jest największym złem. Oczywiście nie mamy żadnych wątpliwości, że to dotyczy chorób układu krążenia, nowotworów, chorób mózgu, ale czy to jest prawdziwe w przypadku chorób, które praktycznie rzadko prowadzą do śmierci, które dają niewielkie dolegliwości i praktycznie jeśli pacjent się zgłasza mówi o tych dolegliwościach na samym końcu (mówi: może jeszcze przy okazji pan doktor by zobaczył). Myślę, że dotyczy to przede wszystkim bardzo dużej liczby osób – dotyczy to ponad 50% osób w wieku średnim. Ważne jest to, że ilość ta się zwiększa, że dotyczy coraz młodszych osób i stanowi to w krajach uprzemysłowionych poważny problem leczniczy i diagnostyczny. Wymaga to koniecznej diagnostyki i koniecznego leczenia.

Diagnostyka guzków krwawniczych jest bardzo prosta. Większość tej diagnostyki może być przeprowadzona w warunkach ambulatoryjnych. Co więcej bardzo dużo rzeczy może zrobić lekarz rodzinny. Przede wszystkim diagnostyka opiera się na badaniu podmiotowym, na podstawie tych objawów o których mówi chory – czyli krwawienie, świąd, ból szczególnie nasilające się po defekacji, jak też na badaniu przedmiotowym, składających się z kilku elementów. Pierwszy element to jest oglądanie. Możemy już zauważyć podejrzane zmiany, możemy już określić, że to są żylaki. Drugi element to jest obmacywanie, gdzie możemy wykryć ewentualne stwardnienia i trzeci element jest to badanie palcem kanału odbytnicy. W niektórych gabinetach lekarzy rodzinnych można już przeprowadzić angioskopię. Jest to wziernikowanie kanału odbytnicy pozwalające wykluczyć niektóre inne choroby, które czasami współistnieją z żylakami odbytu. Natomiast w ośrodkach specjalistycznych, także w warunkach ambulatoryjnych możemy przeprowadzić badanie kanału odbytnicy i odcinka powyżej niego. Badanie to jest niezmiernie ważne w przypadku chorób jelita grubego. Jest to kolonoskopia – praktycznie każdy chory przygotowywany do zabiegu operacyjnego powinien mieć przeprowadzone to badanie. Chory jest przygotowywany do zabiegu i jelito jest czyste, pozbawione masy kałowej, w związku z czym badanie to jest o wiele łatwiejsze i przy okazji wykluczamy jakieś inne współistniejące choroby – przede wszystkim nowotwory. Endoskopia jest doskonałym badaniem, ponieważ oprócz oglądania możemy również pobrać ewentualny wycinek do dalszego badania. Jeżeli to są jakieś małe zmiany, możemy je usunąć i w ten sposób uzyskać pełny efekt terapeutyczny.

Leczenie choroby hemoroidalnej jest wielotorowe. Sposób postępowania zależy od nasilenia zmian. Normalne jest, że w pierwszej fazie choroby – kiedy te zmiany są niewielkie nie będziemy chorego namawiać na zabieg operacyjny. W tym przypadku wystarczy właściwa dieta, utrzymanie higieny, regularne wypróżnienia. Jest to prewencja narastania dalszych objawów. Wiadomą sprawą jest to, że u mężczyzny 40-letniego, który idzie rano do toalety z gazetą i spędza tam pół godziny, wszelkie dolegliwości będą się nasilały i na pewno żylaki z pierwszego stopnia przejdą w drugi, a następnie w trzeci. W metodach zachowawczych ważne są też leki działające miejscowo. Są to różnego rodzaju maści, żele, czopki, a także tabletki. Drugim sposobem leczenia są metody instrumentalne. Chorzy kwalifikują się w zasadzie w drugim stopniu nasilania choroby. W związku z tym są to metody polegające na ostrzykiwaniu żylaków. Powoduje to zwłóknienie sklerotyzacji tego żylaka i odpadnięcie. Można również zakładać podwiązki, działać foto-czerwienią. Wszystkie te działania mają na celu upośledzenie ukrwienia żylaka, w końcu jego odpadnięcie i w ten sposób uzyskanie poprawy.