Diagnostykę jaskry zaczynamy od zebrania wywiadu od pacjenta. Istotne pytania powinny dotyczyć wieku pacjenta, ponieważ 2% pacjentów powyżej 45 roku  życia chorują na jaskrę pierwotną otwartego kąta przesączania. Ten odsetek rośnie w miarę upływu lat. To znaczy, że im populacja jest starsza tym ten odsetek wyższy. Następne pytanie powinno dotyczyć rodzinnego występowania jaskry, ponieważ czynnik genetyczny odgrywa niezmiernie ważną rolę w patogenezie jaskry. Interesują nas również dane dotyczące chorób ze strony układu krążenia, tj. nadciśnienie i niedociśnienie tętnicze. Zarówno nadciśnienie jak i niedociśnienie mogą doprowadzać do niedokrwienia i niedotlenienia wzrokowego. Kolejne pytanie powinno dotyczyć bólów migrenowych,  także takich objawów jak zimne nogi i ręce, mogą one świadczyć o zaburzonej regulacji przepływu krwi, co w efekcie rzutuje na ukrwienie nerwu wzrokowego. Uszkodzenie nerwu wzrokowego to efekt jaki niesie za sobą jaskra. Istotną wadą jest również wada refrakcji, głównie krótkowzroczność zwyrodnieniowa wysokiego stopnia.



Do oceny kąta przesączania stosujemy badanie o nazwie gonioskopia. Za pomocą gonioskopu, czyli za pomocą dodatkowej soczewki, którą stawiamy na wcześniej  znieczulonej rogówce pacjenta  oceniamy kąt przesączania. Kąt przesączania to jest zespół struktur, przez które odpływa ciecz wodnista z oka do układu żylnego, kąt przesączania może być kątem otwartym i może być to kąt zamknięty w ten sposób różnicujemy typy jaskry. Część centralna gonioskopu służy do oceny tarczy nerwu wzrokowego a zatem możemy uzyskać informację na temat wyglądu topografii tarczy nerwu wzrokowego.



Metodą, która służy do badania funkcji wzrokowych nerwu wzrokowego jest perymetria, czyli badanie pola widzenia. Najlepszą metodą perymetrii jest perymetria statyczna. Polega ona na tym, że pacjent fiksuje wzrok  na punkt centralny perymetru. W sposób losowy zapalają się poszczególne światełka w czaszy perymetru, są to tzw. ledy. Moment zarejestrowania przez pacjenta, zauważenia zapalonej ledy pacjent sygnalizuje zapaleniem przycisku, a to z kolei jest rejestrowane przez komputer. Ważną rzeczą jest to, że jednorazowe badanie pola widzenia nie wnosi nam obiektywnych informacji do diagnostyki jaskry. Dopiero powtórne badanie, wyciągnięcie wniosków z dwóch badań perymetrycznych określa nam pewny poziom bazalny, do którego będziemy odnosić następne badania perymetryczne u pacjenta. Takie badania powinny być przeprowadzane co pół roku, czasami co rok. Jeżeli proces jaskrowy jest agresywny i przebiega szybko badanie powinno być przeprowadzane dużo częściej.

Po zebraniu wywiadu przechodzimy do badania przedmiotowego. Niezmiernie ważną sprawą jest ocena ciśnienia wewnątrzgałkowego. Ciśnienie wewnątrzgałkowe powinno zawierać się w przedziale od 10-21 mm słupa rtęci, jednak nie oznacza to, że takie ciśnienie świadczy o zdrowiu. Ciśnienie rzędu 15-16 mm słupa rtęci może być ciśnieniem patologicznym, u osób u których występuje skumulowanie pewnych czynników ryzyka. Są to czynniki takie jak rodzinne występowanie jaskry, niedociśnienie tętnicze, nadciśnienie tętnicze jak również bóle migrenowe. Ciśnienie wewnątrz gałkowe może być podwyższone ale nie musi świadczyć o rozwoju neuropatii jaskrowej. Ciśnienia rzędu od 20-30 mm słupa rtęci mogą być znakomicie tolerowane przez organizm i nie muszą generować powstania neuropatii jaskrowej. Świadczy to po prostu o bardzo dobrej wydolnej autoregulacji krążenia siatkówkowego.

Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na ocenę topografii tarczy nerwu wzrokowego, służy do tego urządzenie HRT2, które wizualizuje, dokumentuje tarcze nerwu wzrokowego. Możemy porównywać wygląd tej tarczy u tego samego pacjenta w różnych odstępach czasu. Urządzenie to może dostarczyć nam również bardzo dokładnych informacji na temat powierzchni tarczy nerwu wzrokowego, powierzchni pierścienia nerwowo siatkówkowego, zagłębienia, które jest nieczynne pod względem nerwowym. Istotną sprawą jest wykrycie jaskry, czyli stwierdzenie uszkodzeń w zakresie tych właśnie struktur i tych parametrów.

Celem leczenia jest obniżenie ciśnienia środgałkowego, zatrzymanie postępu jaskry i poprawienie kondycji nerwu wzrokowego. Jeżeli udaje się nam to, stosując wyłącznie leczenie farmakologiczne, wówczas jest wspaniale i wszyscy jesteśmy zadowoleni, ponieważ jest to najmniej kontrowersyjna forma leczenia, najprzyjemniejsza dla pacjenta. Jednak, nie u każdego pacjenta stosując wyłącznie farmakologię udaje się doprowadzić do zamierzonego przez nas efektu. Wtedy przystępujemy do kolejnych etapów postępowania, musimy zastosować inne środki. Bywa że środki te stosujemy doraźnie w ośrodkach klinicznych. Do środków tych, również należą środki farmakologiczne, ale takie które w sposób szybki i gwałtowny obniżą ciśnienie jeżeli jest ono za wysokie i nie obniża się za pomocą kropli. Są to leki odwadniające. Leki, które najczęściej podajemy w warunkach szpitalnych. Nie mogą to być leki stosowane przez pacjenta w domu. Jeżeli lekami farmakologicznymi nie osiągnęliśmy efektu, to w dalszej kolejności stosujemy już leczenie inwazyjne w pewnym sensie chirurgiczne. Do leczenia chirurgicznego w jaskrze mamy stosunek niezwykle ostrożny i zanim zdecydujemy się na leczenie operacyjne-chirurgiczne mamy możliwość zastosowania leczenia pośredniego dzięki laserom. Lasery te pewne elementy operacji chirurgicznych są w stanie wykonać w znacznie przyjemniejszej wersji dla pacjenta. Także leczenie laserem moglibyśmy określić mianem tzw. środkowego etapu leczenia jaskry. Jest to niestety leczenie, które nie skutkuje najczęściej na całe życie, ale dobrze jest jeżeli przez okres 2-3 lat pacjent nie musi mieć tego leczenia powtarzanego. Tak też najczęściej bywa i leczenie laserem przeważnie jeszcze wspomagamy stosowaniem przewlekłym kropli, czyli leczeniem farmakologicznym.