Co jest  bardzo ważne, to na co zwracamy uwagę w ostatnich latach to w jakim czasie zaczynamy chorego leczyć. Najważniejsze dla nas jest to, aby chory trafił do lekarza reumatologa w ciągu pierwszych trzech miesięcy trwania choroby. Jest to okres, który w polskich warunkach jest trudny do przestrzegania, gdyż zanim się zorientujemy, zanim pójdziemy do lekarza pierwszego kontaktu, zanim ten następnie skieruje do reumatologa mija przeważnie około roku. Niestety jest to czas zmarnowany, ponieważ w tym czasie choroba pogłębia się niszcząc stawy. Należy pamiętać również o tym, że mimo, iż choroba nazywa się Reumatoidalnym Zapaleniem Stawów, to nie jest to choroba stawów, ponieważ zmiany dotyczą również płuc, serca, oraz przede wszystkim nerek. W poprzednich latach kiedy leczenie nie było tak skuteczne jak obecnie większość osób umierała z powodu powikłań nerkowych, bądź płucnych.

Najważniejszym objawem zapalenia stawów jest obrzęk, przy czym typowym dla Reumatoidalnego Zapalenia jest obrzęk stawów nadgarstkowych, stawów śródręczno-paliczkowych i stawów miedzypaliczkowych. Tej dolegliwości towarzyszy ból, oraz ograniczenie ruchomości. Oprócz tych stawów chorobowo zajęte są i inne stawy, przede wszystkim stawy stóp a także stawy kolanowe.

Badania są bardzo proste, ja zalecam tylko dwa badania: morfologię i OB. Wg mnie, najważniejsze jest OB ponieważ praktycznie nie ma zapalenia stawów z prawidłowym OB. Choć z drugiej strony, nie każde podwyższone OB mówi, że jest to zapalenie stawów. Morfologia jest o tyle potrzebna, że zwykle podwyższonemu OB towarzyszy niedokrwistość. Po wykonaniu tych badań należy udać się do lekarza, przy czy najważniejsze dla mnie jest obejrzenie chorego, rozmowa z nim, wyjaśnienie charakteru dolegliwości, a następnie obejrzenie stawów. Na dzień dzisiejszy ocena stawu przez specjalistę jest niezastąpiona.

W ostatnich latach zmieniło się znacznie nasze podejście do leczenia. W chwili obecnej zalecamy, aby każdy chory, który ma podejrzenie Zapalenia Stawów, był natychmiast kierowany do lekarza reumatologa. Pierwszymi objawami Zapalenia Stawów są odczuwalne bóle, których typową cechą jest to, że występują w nocy. Oczywiście utrzymują się one także w ciągu dnia, jednak chorzy zwracają głównie uwagę na ból nocny, który nie pozwala im spać. Drugi charakterystyczny objaw to tzw. sztywność poranna stawów, a właściwie całego układu mięśniowo stawowego. Po przebudzeniu występują trudności ze wstaniem, następnie jest konieczność rozruszania się, występują trudności w podstawowych czynnościach. W dalszej kolejności występują obrzęki stawów, przy czym bardzo typowe dla tej choroby są wystąpienia obrzęków stawów rąk (to są stawy nadgarstkowe, drobne stawy palców, stawy śródręczno-paliczkowe). Jeżeli wystąpi obrzęk dwóch z wymienionych stawów, bezwzględnie należy udać się do specjalisty.

Ważnym elementem rozpoznania Reumatoidalnego Zapalenia Stawów są zdjęcia radiologiczne dłoni i stóp, gdzie pojawiają się duże zmiany. Wadą zdjęcia radiologicznego jest to, że pokazuje ono późne zmiany, choroba musi trwać około trzech lat, żeby pojawiły się widoczne zmiany. Jednak celem wczesnego leczenia jest to, aby do tak zaawansowanych zmian nie doszło. Wówczas we wczesnej fazie robimy badanie ultrasonograficzne, lub rezonans magnetyczny dłoni, czy też stóp.